Contact
Line : comsiam
คู่มือวิเคราะห์เสียงขาด กระตุก พูดหายเป็นช่วง ในระบบโทรศัพท์สำนักงานแบบลงมือแก้ได้จริง
① 🔍 บทนำ: เสียงขาดคือปัญหาที่ผู้ใช้ทนไม่ได้ที่สุด
ต่างจากเสียงดีเลย์ที่ “ยังพอคุยกันได้”
เสียงขาด (Jitter / Packet Loss) ทำให้ผู้ใช้รู้สึกว่า “ระบบพัง” ทันที
และปัญหานี้ แทบไม่เคยเกิดจาก IP PBX เครื่องเดียวล้วน ๆ
แต่มาจาก Network + QoS + Physical Layer ร่วมกัน
② 🔍 Jitter กับ Packet Loss ต่างกันอย่างไร
- Jitter: เวลาแพ็กเก็ตมาไม่สม่ำเสมอ → เสียงกระตุก
- Packet Loss: แพ็กเก็ตหาย → เสียงขาดหายไปเลย
หลายครั้งเกิดพร้อมกัน และต้องแก้คนละวิธี
③ 🌐 เกณฑ์คุณภาพเสียงที่ควรรู้
ค่ามาตรฐาน VoIP:
- Jitter < 30 ms = ดี
- Jitter 30–50 ms = เริ่มมีอาการ
- Packet Loss < 1% = ปกติ
- Packet Loss > 3% = ใช้งานยาก
ถ้าเกินนี้ เสียงจะขาดแน่นอน
④ 🌐 Jitter / Packet Loss เกิดจากจุดใดได้บ้าง
ต้นเหตุหลัก:
- Network ภายใน
- Switch / Buffer
- WAN / Internet
- QoS ตั้งผิด
- Wi-Fi
- Firewall / VPN
- Server Overload
ต้องไล่จากใกล้ตัวไปไกล
⑤ 🌐 Network ภายใน (LAN) เป็นต้นเหตุอันดับหนึ่ง
สาเหตุ:
- ไม่แยก Voice VLAN
- Broadcast เยอะ
- Switch ราคาถูก
- CRC Error บนพอร์ต
แก้:
- แยก Voice VLAN
- ใช้ Switch ที่ QoS ทำงานจริง
⑥ 🌐 Switch Buffer ไม่พอ
เมื่อทราฟฟิกพุ่ง:
- Buffer เต็ม
- Packet ถูก Drop
อาการ:
- เสียงขาดเฉพาะช่วงพีค
แนวทาง:
- เปลี่ยน Switch เกรด Voice
- ลด Broadcast / Multicast
⑦ 🌐 QoS ไม่มี หรือ QoS หลอก
QoS หลอกคือ:
- มีเมนู แต่ไม่ Trust DSCP
- เสียงอยู่คิวเดียวกับ Data
แก้:
- RTP = Priority สูงสุด
- Trust DSCP ทุก Hop
- ตรวจ Queue Drop
⑧ 🌐 WAN / Internet Upload เต็ม
Upload เต็ม = RTP Drop
โดยเฉพาะ:
- Backup
- Upload Cloud
- CCTV Cloud
แก้:
- จำกัด Upload งานอื่น
- เพิ่ม Upload Bandwidth
- ทำ QoS ขาออก
⑨ 🌐 Packet Loss จาก Provider
บางช่วง:
- Provider แพ็กเก็ตหาย
- Route เปลี่ยน
ตรวจด้วย:
- Ping ต่อเนื่อง
- Traceroute
- เปรียบเทียบหลายเส้น
อย่าโทษระบบอย่างเดียว
⑩ 🌐 VPN ทำให้ Packet Loss เพิ่ม
VPN เพิ่ม:
- Overhead
- Fragmentation
ถ้า MTU/MSS ไม่ถูก:
- Packet หาย
- เสียงขาด
⑪ 🌐 MTU / Fragmentation
สาเหตุเงียบ:
- MTU ใหญ่เกิน
- Fragment แล้วถูก Drop
แก้:
- ปรับ MTU
- ใช้ MSS Clamp
- ทดสอบหลังปรับ
⑫ 🔌 Wi-Fi: ตัวการ Packet Loss แฝง
Wi-Fi:
- Retransmission
- Interference
- Roaming
แก้:
- ใช้ LAN สำหรับ IP Phone
- เปิด WMM
- จำกัด Client ต่อ AP
⑬ 🔌 สาย LAN / หัว RJ45
ปัญหาง่ายแต่เจอบ่อย:
- สายชำรุด
- หัวหลวม
- Patch Cord ราคาถูก
Packet Loss เกิดได้ทันที
⑭ 🖥️ Server IP PBX รับโหลดไม่ไหว
เมื่อ CPU/Disk:
- พุ่งช่วงพีค
- I/O ช้า
Media ถูก Drop ก่อนถึง Network
⑮ 🖥️ Call Recording กิน I/O
Recording:
- เขียนไฟล์
- กิน Disk
ถ้า Disk ช้า:
- เสียงขาด
- ไฟล์เสียงพัง
⑯ 🛠️ วิธีวัด Jitter / Packet Loss ให้ตรงจุด
เครื่องมือ:
- Ping แบบต่อเนื่อง
- VoIP Monitor
- MOS / RTP Stats
วัดทั้งช่วงปกติและช่วงพีค
⑰ 🛠️ ไล่แก้แบบเป็นขั้น
ลำดับแนะนำ:
- ตรวจสาย / พอร์ต
- ตรวจ Switch / VLAN
- ตรวจ QoS
- ตรวจ WAN / Upload
- ตรวจ VPN / Firewall
- ตรวจ Server
ข้ามขั้น = แก้ไม่จบ
⑱ 🛠️ แก้ระยะสั้น
- ปิดงาน Upload หนัก
- ลด Concurrent Call
- ปิด Record ชั่วคราว
- เปลี่ยน Codec ประหยัด
⑲ 🛠️ แก้ระยะยาว
- อัปเกรด Switch
- แยก Voice VLAN
- เพิ่ม Upload Bandwidth
- Scale Server / Storage
⑳ 📋 Checklist แก้เสียงขาด
- Jitter < 30 ms
- Packet Loss < 1%
- QoS ทำงานจริง
- Upload เหลือช่วงพีค
- Server ไม่เต็ม
㉑ 📋 Checklist สำหรับผู้ดูแลระบบ
- มี Monitoring ต่อเนื่อง
- มี Baseline
- มี Stress Test
- มี Capacity Plan
㉒ ⚠️ ข้อผิดพลาดที่พบบ่อย
- โทษ IP PBX
- เพิ่ม Bandwidth อย่างเดียว
- ไม่ดู Upload
㉓ 🧠 บทเรียนจากหน้างานจริง
หลายเคส:
เสียงขาดทุกบ่าย
แก้จบด้วย “จำกัด Upload Backup”
㉔ 📌 สรุปสำหรับผู้บริหาร
เสียงขาด:
- ทำลายความน่าเชื่อถือทันที
- เป็นปัญหาโครงสร้าง ไม่ใช่แค่เครื่อง
㉕ ✅ บทสรุป
ถ้า IP PBX เสียงขาด
ให้มองที่
Network → QoS → Upload → Physical
แล้วแก้ตามลำดับ ไม่เดา
㉖ 💬 คำถามชวนคิดและชวนคอมเมนต์
ระบบของคุณ
เสียงขาดเกิดช่วงไหนมากที่สุด — ช่วงพีคหรือสุ่ม?
