คู่มือไล่สาเหตุจาก DID, SIP Trunk, Firewall, NAT ถึงการตั้งค่า Routing แบบช่างโทรศัพท์สำนักงาน
① 🔍 บทนำ: อาการคลาสสิกที่ทำให้ธุรกิจเสียโอกาส
อาการ โทรเข้าไม่ได้ แต่โทรออกได้ เป็นหนึ่งในปัญหาที่อันตรายที่สุด
เพราะองค์กร ไม่รู้ว่าลูกค้าโทรเข้าไม่ได้ จนกว่าจะมีคนแจ้ง
ปัญหานี้มักไม่ได้เกิดจากระบบเสีย แต่เกิดจาก การรับสาย (Inbound) ที่ตั้งค่าไม่ครบหรือถูกบล็อก
② 🔍 ลักษณะอาการที่พบบ่อย
- ลูกค้าโทรเข้าแล้วไม่ดัง
- โทรเข้าได้บางเบอร์ (บาง DID)
- โทรเข้าได้เป็นช่วง ๆ
- โทรเข้าแล้วหลุดทันที
- ระบบไม่มี Log สายเข้าเลย
ต้องแยกให้ชัดว่า “สายเข้าไม่ถึงระบบ” หรือ “ถึงแล้วแต่ไม่ดัง”
③ 🌐 ภาพรวมเส้นทางของสายโทรเข้า (Inbound Call Flow)
เส้นทางปกติ:
ผู้โทร → Provider → SIP Trunk → Firewall/NAT → IP PBX → Inbound Route → Destination
ถ้าขาดจุดใดจุดหนึ่ง → โทรเข้าไม่ได้ทันที
④ 🌐 DID ไม่ถูกส่งมาจากผู้ให้บริการ
สาเหตุ:
- Provider ยังไม่ Activate DID
- DID ผิดสัญญา
- ส่ง Header ไม่ตรงรูปแบบที่ระบบคาด
ตรวจ:
- สัญญา SIP Trunk
- SIP Log ฝั่ง Inbound
⑤ 🌐 Inbound Route ไม่มีหรือไม่ตรง
ปัญหายอดนิยม:
- ไม่มี Inbound Route
- Match DID/Caller ID ไม่ตรง
- ลำดับ Route ผิด
Inbound Route คือ “ประตูรับสาย” ถ้าไม่มี = รับไม่ได้
⑥ 🌐 DID Mapping ผิดปลายทาง
DID ถูก Map ไป:
- Extension ที่ไม่มี
- Ring Group ที่ถูก Disable
- IVR ที่ผิดเวลา
สายถึงระบบ แต่ “ไม่มีคนรับ”
⑦ 🌐 Time Condition ปิดรับสายโดยไม่รู้ตัว
กรณี:
- ตั้งเวลาทำการ
- นอกเวลาไม่มีปลายทาง
ลูกค้าโทรนอกเวลา = ไม่ดัง
องค์กรเข้าใจผิดว่า “ระบบพัง”
⑧ 🌐 Firewall บล็อก Inbound SIP/RTP
Firewall ที่:
- เปิดเฉพาะ Outbound
- ไม่เปิด Inbound SIP
- ไม่ Forward RTP
ผลคือ:
⑨ 🌐 NAT / Port Forwarding ผิด
สาเหตุ:
- Forward SIP แต่ไม่ Forward RTP
- External IP ไม่ตรง
- NAT ซ้อน (Double NAT)
Inbound จะพังง่ายกว่า Outbound เสมอ
⑩ 🌐 SIP ALG ทำให้สายเข้าไม่ถึง
SIP ALG:
- แก้ Header ผิด
- เปลี่ยน Contact/SDP
ผลคือ Provider ส่งสายมา แต่ระบบไม่รับ
แนวปฏิบัติ: ปิด
⑪ 🌐 Provider จำกัด Source IP
บาง Provider:
- ส่งสายจากหลาย IP
- Firewall อนุญาตไม่ครบ
ต้อง Whitelist Source IP ทั้งชุด
⑫ 🌐 Codec ไม่ตรงฝั่ง Inbound
กรณี:
- Inbound ใช้ Codec ที่ระบบไม่รับ
อาการ:
- โทรติดแต่ไม่มีเสียง
- หลุดทันที
⑬ 🌐 SIP Header เปลี่ยนรูปแบบ
Provider บางเจ้า:
- เปลี่ยน From/To Header
- เปลี่ยน DID Format
Inbound Route Match ไม่ตรง → ไม่เข้า Route
⑭ 🛠️ วิธีพิสูจน์ว่าสายเข้า “ถึงระบบหรือไม่”
ตรวจ:
- SIP Log (INVITE Inbound)
- Packet Capture
- Firewall Log
ถ้าไม่มี INVITE → ปัญหาฝั่ง Network/Provider
ถ้ามี INVITE → ปัญหาฝั่ง Routing
⑮ 🛠️ ไล่แก้แบบเป็นขั้น (Inbound)
ลำดับแนะนำ:
- ตรวจ Provider / DID
- ตรวจ Firewall/NAT
- ตรวจ SIP ALG
- ตรวจ Inbound Route
- ตรวจ Destination
ไล่ตามนี้ จะไม่หลงทาง
⑯ 🛠️ แก้ปัญหาแบบเร็ว (หน้างาน)
- เปิด Inbound Route แบบ Any DID ชั่วคราว
- Forward SIP/RTP ชั่วคราว
- ปิด Firewall Inspection ชั่วคราว
เพื่อยืนยันจุดเสียก่อนแก้ถาวร
⑰ 🛠️ แก้ระยะยาวให้เสถียร
- ทำ Inbound Route ชัดเจน
- Document DID ทั้งหมด
- Whitelist Provider IP
- ใช้ SBC หากระบบใหญ่
⑱ 📋 Checklist ปัญหาโทรเข้าไม่ได้
- DID Active
- Inbound Route มี
- Firewall เปิด Inbound
- RTP เปิดครบ
- SIP ALG ปิด
⑲ 📋 Checklist สำหรับผู้ดูแลระบบ
- มี Diagram Inbound Flow
- มี Log ตรวจสอบ
- มี Trunk สำรอง
- มี Contact Provider
⑳ ⚠️ ข้อผิดพลาดที่พบบ่อย
- ทดสอบแต่โทรออก
- ลืมทดสอบสายเข้า
- เปลี่ยน Firewall แล้วไม่เช็ก Inbound
㉑ 🧠 บทเรียนจากหน้างานจริง
หลายองค์กร:
โทรเข้าไม่ได้ทั้งวัน
เพราะ “Inbound Route ไม่มี”
㉒ 🛠️ เมื่อไหร่ควรเรียกผู้เชี่ยวชาญ
- ระบบหลาย DID
- มีหลาย Provider
- Firewall ซับซ้อน
Inbound พัง = ธุรกิจเสียโอกาสทันที
㉓ 📌 สรุปสำหรับผู้บริหาร
ปัญหาโทรเข้าไม่ได้
- ไม่แสดงอาการในออฟฟิศ
- แต่กระทบลูกค้าโดยตรง
ต้องมีการทดสอบ Inbound เสมอ
㉔ ✅ บทสรุป
ถ้า IP PBX โทรเข้าไม่ได้ แต่โทรออกได้
ให้ไล่จาก
Provider → Firewall → NAT → Inbound Route
แล้วจะเจอสาเหตุที่แท้จริง
㉕ 💬 คำถามชวนคิดและชวนคอมเมนต์
ระบบของคุณ
เคยตรวจสอบสายเข้าเป็นประจำหรือไม่?