เพราะระบบที่พังเพราะความพลาดเล็กน้อย คือระบบที่ไม่เข้าใจมนุษย์
🔍 บทนำ: คนพลาดไม่ใช่เรื่องแปลก
ไม่มีใครทำงานโดยไม่พลาด
แม้แต่คนเก่ง
แม้แต่ช่างที่ระวังสุด ๆ
พิมพ์ผิดหนึ่งตัว
คลิกผิดหนึ่งครั้ง
ลืมเช็คหนึ่งขั้นตอน
พูดตรงจากงานจริง
ถ้าระบบพังทุกครั้งที่คนพลาด แปลว่าระบบยังไม่พร้อมใช้งานจริง
🔍 “พลาดได้” ไม่ได้แปลว่า “ปล่อยปละ”
การออกแบบให้ทนความพลาด
ไม่ได้หมายความว่า:
- ให้ทำมั่วได้
- ไม่ต้องรับผิดชอบ
- ไม่ต้องมีวินัย
แต่หมายความว่า:
- พลาดแล้วไม่ลาม
- พลาดแล้วรู้ตัวเร็ว
- พลาดแล้วแก้กลับได้
- พลาดแล้วเรียนรู้ได้
ระบบต้อง รองรับความเป็นมนุษย์
ไม่ใช่ทดสอบความสมบูรณ์แบบ
⚠️ ระบบที่ “ทนคนพลาดไม่ได้” หน้าตาเป็นยังไง
จากเคสจริง ระบบแบบนี้มักมี:
- ผิดนิดเดียว = งานหาย
- ไม่มีคำเตือนก่อนทำผิด
- ปุ่มอันตรายอยู่ติดปุ่มปกติ
- ไม่มีการยืนยันขั้นตอนสำคัญ
- แก้พลาดแล้วลามทั้งระบบ
ผลคือ
คนทำงานด้วยความกลัว
ไม่ใช่ความมั่นใจ
❌ ความเข้าใจผิด: “ถ้าพลาด แปลว่าไม่เหมาะกับงานนี้”
หลายที่คิดว่า:
- ❌ คนนี้พลาด แสดงว่าไม่ละเอียด
- ❌ งาน IT ต้องไม่พลาด
- ❌ พลาดแล้วควรโดนตำหนิ
ความจริงคือ
ถ้าคนธรรมดาพลาดแล้วพัง
ระบบออกแบบมาผิด
คนเก่งไม่ควรเป็นเงื่อนไขความอยู่รอดของระบบ
🔍 ช่าง IT มอง “ความพลาด” ยังไง
ช่างจะถามว่า:
- พลาดตรงนี้ ควรเสียหายแค่ไหน
- มีสัญญาณเตือนก่อนพลาดไหม
- พลาดแล้วลามหรือหยุดแค่นั้น
- ใครพลาดได้บ้าง และผลกระทบต่างกันไหม
ถ้าพลาดเล็ก แต่ผลลัพธ์ใหญ่
นั่นคือ สัญญาณอันตราย
🛠️ วิธีที่ช่างใช้ ทำให้ระบบ “ทนคนพลาดได้”
ถ้าเป็นระบบลูกค้า
ผมจะจัดการแบบนี้:
- ใส่ Confirmation ในจุดเสี่ยง
- แยกสิทธิ์ตามระดับความเสี่ยง
- ทำให้พลาดแล้วหยุดเป็นจุด ๆ
- แสดงผลกระทบทันทีที่พลาด
- ทำให้การแก้กลับง่ายกว่าการทำต่อผิด ๆ
เป้าหมายคือ
พลาดได้ แต่ไม่พัง
⚠️ ทำไมระบบที่ทนพลาดไม่ได้ ถึงทำให้ทีมแย่
เพราะ:
- คนกลัวการตัดสินใจ
- ทุกอย่างต้องถาม
- งานช้า
- ความคิดสร้างสรรค์หาย
- ปัญหาถูกซ่อน
ระบบแบบนี้
ไม่ได้ทำให้ปลอดภัย
แต่มัน ทำให้ทุกคนอึดอัด
🧯 สัญญาณว่า “ระบบกำลังลงโทษความพลาด”
ถ้าคุณ:
- กลัวกดปุ่มบางปุ่ม
- ไม่กล้าลองวิธีใหม่
- แก้พลาดครั้งเดียว โดนตำหนิหนัก
- คนใหม่ทำงานยากมาก
นี่คือสัญญาณว่า
ระบบกำลัง ไม่เป็นมิตรกับมนุษย์
🔍 ระบบที่ดีควร “คาดการณ์ความพลาด”
แนวคิดแบบช่าง:
- สมมติว่าคนจะพลาดเสมอ
- ออกแบบให้พลาดแล้วไม่ลาม
- แยกความเสี่ยงตามบทบาท
- ทำให้พลาดแล้วเรียนรู้เร็ว
- ทำให้คนกลับมามั่นใจได้ไว
ระบบที่ดี
ไม่ใช่ระบบที่ไม่มีความพลาด
แต่คือระบบที่ อยู่กับความพลาดได้อย่างปลอดภัย
✅ บทสรุปแบบไม่อวย
ถ้าระบบของคุณ:
- พังเพราะความพลาดเล็กน้อย
- คนทำงานด้วยความกลัว
- ทุกอย่างต้องสมบูรณ์แบบ
ปัญหาไม่ใช่คน
แต่คือ ระบบที่ไม่ยอมรับความจริงของมนุษย์
ช่าง IT ที่แก้ปัญหาได้จริง
จะไม่พยายามทำให้คน “ไม่พลาด”
แต่จะสร้างระบบที่
พลาดได้ โดยไม่ทำลายทุกอย่าง
🔍 คำถามชวนคิด (สำหรับคน IT)
จากระบบที่คุณดูแลอยู่
ถ้าคนพลาดวันนี้
ระบบจะ หยุดความเสียหายไว้ตรงไหน
หรือปล่อยให้ลามไปเรื่อย ๆ?