เพราะความผิดพลาดแพง ๆ คือสิ่งที่ฆ่าทั้งระบบและคน
🔍 บทนำ: ผิดนิดเดียว แต่เจ็บทั้งระบบ
หลายระบบมีลักษณะแบบนี้:
- กดพลาดครั้งเดียว งานหาย
- แก้ผิดขั้นตอน ระบบล่ม
- คนเผลอทำผิด = เสียหายหนัก
พอเป็นแบบนี้ สิ่งที่ตามมาคือ:
- คนไม่กล้าลอง
- คนไม่กล้าตัดสินใจ
- ทุกอย่างช้า เพราะกลัวพัง
พูดตรงจากงานจริง
ระบบที่ดี ไม่ได้ทำให้คนไม่ผิด
แต่ต้องทำให้ ผิดแล้วไม่เจ็บหนัก
🔍 “ความผิดพลาดแพง” คืออะไร
ความผิดพลาดแพง คือ:
- ผิดครั้งเดียว = เสียเวลาหลายวัน
- ผิดเล็กน้อย = กระทบหลายระบบ
- แก้ยาก ต้องเรียกคนเก่ง
- ไม่มีทางย้อนกลับ
ระบบแบบนี้
จะทำให้คน เลือกไม่ทำอะไรเลย
เพราะกลัวผลลัพธ์
⚠️ ทำไมระบบส่วนใหญ่ “ทำให้พลาดแล้วแพง”
จากเคสจริง เพราะ:
- ไม่มีระบบ Undo / Rollback
- ไม่มี Sandbox ให้ลอง
- สิทธิ์ไม่ถูกแยก
- ทุกอย่างเป็นของจริงหมด
- ไม่มี Backup ที่ใช้ได้จริง
พอพลาด
ก็เจ็บจริง
❌ ความเข้าใจผิด: “ต้องเข้ม ถึงจะปลอดภัย”
หลายที่คิดว่า:
- ❌ ห้ามพลาด = ระบบดี
- ❌ เข้มงวด = ปลอดภัย
- ❌ ผิดต้องเจ็บ จะได้จำ
ความจริงคือ
ระบบที่ทำให้พลาดแล้วแพง
จะสร้างความกลัว
ไม่ใช่ความรับผิดชอบ
🔍 ช่าง IT มอง “ความผิดพลาด” ยังไง
ช่างจะไม่ถามว่า:
“จะทำยังไงไม่ให้คนพลาด”
แต่จะถามว่า:
- ถ้าพลาดแล้วจะเกิดอะไรขึ้น
- เสียหายแค่ไหน
- แก้กลับได้เร็วแค่ไหน
- ใครต้องรับผลกระทบ
เพราะความพลาด
เป็นเรื่องปกติของมนุษย์
🛠️ วิธีที่ช่างใช้ ทำให้ “พลาดแล้วไม่แพง”
ถ้าเป็นระบบลูกค้า
ผมจะจัดการแบบนี้:
- แยก Sandbox / Production ชัดเจน
- ทำ Backup ที่กู้ได้จริง
- ใส่ Undo / Rollback ในจุดสำคัญ
- แยกสิทธิ์ ลดผลกระทบจากความพลาด
- ทำให้พลาดแล้วรู้ทันที ไม่ลาม
เป้าหมายคือ
ให้คนกล้าทำ โดยไม่กลัวพังทั้งระบบ
⚠️ ทำไมระบบที่ “พลาดแล้วแพง” ถึงทำให้ทีมแย่
เพราะ:
- คนไม่กล้าเสนอไอเดีย
- ทุกอย่างต้องรอคนเก่ง
- การพัฒนาช้ามาก
- ปัญหาถูกซ่อน ไม่ถูกแก้
ระบบแบบนี้
ไม่ได้ปลอดภัย
แต่มัน หยุดการเติบโต
🧯 สัญญาณว่า “ระบบกำลังทำให้ความพลาดแพงเกินไป”
ถ้าคุณ:
- กลัวกดปุ่มบางปุ่ม
- ไม่กล้าลองอะไรใหม่
- ทุกการเปลี่ยนแปลงต้องขออนุญาตหลายชั้น
- แก้ผิดครั้งเดียว โดนตำหนิหนัก
นี่คือสัญญาณว่า
ระบบกำลัง ทำร้ายคนทำงาน
🔍 ระบบที่ดีควร “ตั้งราคาความผิดพลาด” ให้ต่ำ
แนวคิดแบบช่าง:
- ผิดเล็ก ต้องเสียหายน้อย
- ลองได้ โดยไม่ล่ม
- กลับหลังได้ง่าย
- แยกพื้นที่ทดลองกับของจริง
- เรียนรู้จากความพลาดได้ทันที
ระบบที่ดี
ต้อง สนับสนุนการเรียนรู้
ไม่ใช่ลงโทษความพยายาม
✅ บทสรุปแบบไม่อวย
ถ้าระบบของคุณ:
- ผิดนิดเดียว = เจ็บหนัก
- คนกลัวทำ
- การพัฒนาช้า
ปัญหาไม่ใช่คน
แต่คือ ระบบที่ตั้งราคาความผิดพลาดไว้สูงเกินไป
ช่าง IT ที่แก้ปัญหาได้จริง
จะไม่พยายามกำจัดความผิดพลาด
แต่จะออกแบบระบบให้
ผิดได้ โดยไม่พัง
🔍 คำถามชวนคิด (สำหรับคน IT)
จากระบบที่คุณดูแลอยู่
ถ้าคนพลาดวันนี้
ความเสียหาย “ถูก” พอ
ที่จะให้เขากล้าลองอีกครั้งหรือยัง?